Szkoły Mistrzów Budowniczych Instrumentów Ludowych

Budowa basow radomskich

Projekt budowy basów radomskich autorstwa Michała Maziarza powstał w ramach I edycji programu Instytutu Muzyki i Tańca "Szkoła mistrzów budowy instrumentów ludowych".

Indywidualne warsztaty budowy basów z udziałem Piotra Sikory – mistrza i Michała Maziarza – ucznia odbyły się w dniach od 10 lipca do 30 listopada 2012 roku w Kuźnicy, pow. Przysucha.

Piotr Sikora – (ur. 1934 r.) jest skrzypkiem, bębnistą, twórcą instrumentów. Grywał m.in. z braćmi Wiórkiewiczami (harmonia, baraban), Jackiem Bursą (harmonia), Janem Kmitą (skrzypce). Naukę gry rozpoczął jako dziecko – od bębenka obręczowego. Gry na skrzypcach uczył się słuchając starszych skrzypków (m.in. Lucjana Kwietnia, Józefa Lewandowskiego), ale nigdy nie miał nauczyciela. Pierwsze skrzypce zrobił sam już jako dziecko – korpus wykonał z deski, struny – z drutu („I brzdąkało się za gęsiami” opowiada). Naukę gry na skrzypcach rozpoczął w wieku 12 lat. Drugie skrzypce kupiła mu matka od muzykanta Mariana Balcerka z Janowa. W młodości grywał na weselach i wiejskich zabawach. Piotr Sikora, oprócz pracy we własnym gospodarstwie, podejmował się przeróżnych zawodów – był m.in. piekarzem, robotnikiem leśnym, formierzem w odlewni w Przysusze, stolarzem. Pokłosiem tych doświadczeń są jego zdolności manualne. Piotr Sikora jest samoukiem w dziedzinie budowy instrumentów. Do tej pory wykonał m.in. mandoliny, skrzypce i basy (po kilka egzemplarzy), bębenki (ok. 30 sztuk – wiele z nich używanych jest przez osoby ze środowiska muzyki tradycyjnej w wersji in crudo w Polsce), barabany, a także futerały do skrzypiec w dawnym stylu. Basy wykonywane przez Piotra Sikorę odznaczają się bardzo dobrym brzemieniem i oryginalnym, starodawnym wyglądem. Techniki budowy instrumentów (w tym lutniczej) Piotr Sikora nauczył się sam, nikt mu jej nie pokazywał. Sam dochodził do rozwiązania problemów technicznych pojawiających się w procesie budowy, opracowywał też własne techniki obróbki materiałów i autorskie pomysły na wykonanie poszczególnych elementów – często zbieżne z praktyką lutniczą, ale wynikające z własnego doświadczenia. Własnoręcznie wykonuje modele i formy do poszczególnych elementów, które wykorzystuje później do budowy instrumentów. Jako twórca instrumentów Piotr Sikora uczestniczył w Targowisku Instrumentów w Warszawie podczas festiwalu Wszystkie Mazurki Świata w 2011 roku. Dwa egzemplarze instrumentów z pracowni Piotra Sikory znajdują się w zbiorach Muzeum Instrumentów Ludowych w Szydłowcu (bębenek, baraban).

Michał Maziarz – od 2007 roku lat jest aktywnie zaangażowany w działania związane z polską muzyką tradycyjną. Uczy się gry na skrzypcach od Jana Gacy z Przystałowic Małych (Radomskie). Brał udział bądź współtworzył wydarzenia organizowane m.in. przez Fundację „Muzyka Kresów”, Stowarzyszenie „Tratwa”, Fundację „Wszystkie mazurki świata”. Jest prezesem Stowarzyszenia To.pole z Krakowa, w ramach którego organizuje warsztaty i zabawy taneczne z kapelami wiejskimi. Absolwent dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.

Dokumentacja wykonanego instrumentu do pobrania ze strony www.imit.org.pl

 

Mistrz: Piotr Sikora
Uczeń: Michał Maziarz
Dokumentacja: Michał Maziarz
Zdjęcia: Piotr Baczewski, Michał Maziarz
Rok: 2012

Projekt zrealizowany w ramach programu Instytutu Muzyki i Tańca „Szkoła mistrzów budowy instrumentów ludowych”

 

ŹRÓDŁO:
– Instytut Muzyki i Tańca
www.imit.org.pl