Płyta, prezentująca najstarsze nagrania pieśni i muzyki Kurpiów Puszczy Zielonej, jest swego rodzaju podróżą śladami księdza Władysława Skierkowskiego, którą odbyli z aparaturą nagrywającą dokumentaliści działający w ramach ogólnopolskiej Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego.

Nagrania (83 numery) pochodzą z dwóch wypraw terenowych dokonanych w latach 1952 i 1954. Wybór nagrań jest tylko niewielką, najstarszą (choć zapewne najcenniejszą) częścią nagrań dokonanych na Kurpiach. W większości są to warianty pieśni notowanych przez ks. Skierkowskiego, zaśpiewane znów po ponad dwudziestu latach - tym razem do mikrofonu. Na płycie zarejestrowano dawny tradycyjny repertuar wykonywany przez najstarszą generację Kurpiów - wielu wykonawców urodziło się w drugiej poł. XIX w. Na szczególną uwagę zasługują śpiewy Walerii Mierzejek (ur. w 1874 r.), Stanisława Brzozowego (ur. w 1901 r.) - "klasyka" śpiewu kurpiowskiego czy pierwsze nagrania znanej z innych wydawnictw płytowych Walerii Żarnochowej.

Przechowywane w Zbiorach Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN najstarsze znane dziś rejestracje fonograficzne folkloru muzycznego Puszczy Zielonej po ponad pół wieku zostają zaprezentowane szerszemu gronu słuchaczy. Choć osią tematyczną prezentowanej płyty jest repertuar obrzędowy, weselny liczną grupę pieśni stanowi repertuar miłosny opowiadający o zalotach, kawalerce, miłości, stracie wianka, rozłące, odtrąceniu. W wyborze odnajdziemy również pieśni pasterskie, społeczno-rodzinne, kołysanki, piosenki dziecięce i dla dzieci i inne. Płytę zamykają pieśni nabożne: pasyjna oraz dwie pieśni śpiewane podczas czuwania przy ciele zmarłego podczas tzw. "pustych nocy".

Jacek Jackowski

Nagrania archiwalne ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN. ISPAN Folk Music Collection vol. 5
Autorzy: Jacek Jackowski, Marta Deptuła

Wydawcy: Instytut Sztuki PAN, Stowarzyszenie Liber Pro Arte