płyty audio

Drzewie nuty orawskie. Nagrania archiwalne tradycyjnych pieśni i muzyki Górnej Orawy ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN

 

„Orawa to ziemia pogranicza, zamieszkują ją Górale Orawscy, stanowiący odrębną grupę etnograficzną, z ciekawą i specyficzną kulturą. Istotne znaczenie w kształtowaniu lokalnej kultury XV-wieczna miała kolonizacja Orawy przez węgierski ród Thurzonów, którzy wykorzystali ówczesny napływ ludności wołoskiej (XV i XVI wiek), i uchodźstwo chłopów pańszczyźnianych z Żywiecczyzny, Niżnego Podhala i okolic Jordanowa. Znaczny wpływ wywarły także powstania węgierskich magnatów przeciwko Habsburgom (miały one również charakter walk religijnych) czy choćby migracje zarobkowe.

 

Celem niniejszego wydawnictwa jest dostarczenie repertuaru wraz z jego zarejestrowaną warstwą stylistycznego wykonania jako zachowanego, powojennego korpusu źródeł dla historii muzyki orawskiej. Płytę niniejszą otwierają nagrania z Piekielnika, gdzie usłyszymy muzykę, w której chyba najliczniej współistnieją cechy orawskie i podhalańskie. Pieśni orawskie pozbawione są refrenów i przybierają najczęściej postać dwuwersowej lub czterowersowej zwrotki o dwunastu lub (rzadziej) sześciu sylabach w wersie. Charakterystyczne jest występowanie pieśni wykonywanych po słowacku. Śpiew na głosy, w równoległych tercjach, zdarza się wśród orawskich wykonawców, ale zwykle w zwrotach kadencyjnych lub na niewielkich odcinkach durowych melodii, co także odróżnia ten region od Podhala. Węgierskie wpływy można zauważyć w tańcach – zarówno w sposobie gry, gdzie czasem orawscy muzycy próbują wykrzesać w swej muzyce temperament i charyzmę węgierskich kapel, ale też w nazewnictwie – na Orawie ciardaś oznacza jednak tańce o wołoskim rodowodzie”.

 

Redakcja serii: dr Jacek Jackowski
Współpraca redakcyjna: Aleksandra Szurmiak-Bogucka, Ewelina Grygier, dr Artur Czesak
Wydawca: Instytut Sztuki PAN oraz Muzeum – Orawski Park Etnograficzny

Więcej informacji:
http://www.ispan.pl/pl/wydawnictwa/wydawnictwa-plytowe/drzewie-nuty-orawskie
https://www.polskieradio.pl/439,Nowa-Tradycja-2020/8581,Fonogram-Zrodel/

Zakup:
https://wsm.serpent.pl/sklep/albumik.php,alb_id,66679,Drzewie+nuty+orawskie,Various