mistrzowie

SZAŁAŚNA Anna

etnomuzykolog; ur. 31 października 1926, Chryplin (woj. stanisławowskie).

Pochodzi z dobrze sytuowanej rodziny mieszczańskiej. Wczesne dzieciństwo spędziła w Chryplinie, a po przeprowadzce do Stanisławowa rozpoczęła naukę w szkole powszechnej oraz w szkole muzycznej ucząc się gry na fortepianie. W 1935 roku ze względu na stanowisko ojca jej rodzina przeprowadziła się do Lwowa. Anna Szałaśna uczęszczała tam do szkoły Marii Magdaleny i konserwatorium muzycznego im. K. Szymanowskiego.

Podczas II wojny światowej była więźniem w obozach koncentracyjnych w Oświęcimiu, a następnie w Ravensbrück, gdzie dzięki znajomościom pracowała w fabryce Siemensa. W kwietniu 1945 roku udało jej się wyjechać do Szwecji w ramach programu pomocy ofiarom nazizmu zorganizowanego przez Czerwony Krzyż i hrabiego Bernadotte. Po okresie kwarantanny pracowała przez rok w Helsingborgu w fabryce kaloszy Tretorna. W 1946 roku wróciła do Polski.

Ukończyła liceum dla dorosłych w Szczecinie i po uzyskaniu matury w 1948 roku przeprowadziła się do Poznania, gdzie studiowała muzykologię pod kierunkiem Mariana Sobieskiego. Uczestniczyła w Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego jako transkrybent w Pracowni Muzyki Ludowej w Poznaniu. Po jej zakończeniu w 1954 roku zajmowała się porządkowaniem i szczegółowym opracowaniem zebranego materiału. Kierowała również zespołem prowadzącym terenowe prace badawcze w województwie płockim.

W 1959 roku przeprowadziła się na stałe do Warszawy i rozpoczęła współpracę z Instytutem Sztuki PAN. Razem z Jadwigą i Marianem Sobieskimi tworzyła wiele audycji popularyzujących folklor nadawanych w Polskim Radiu. Od 1976 roku we współpracy z Adamem Wągrodzkim kierowała archiwum fonograficznym przy Instytucie Sztuki PAN w Warszawie. Znajdowały się w nim wszystkie nagrania dokonane przez Sobieskich w okresie sprzed Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego, jak również materiał dźwiękowy zebrany w jej trakcie. Była wieloletnim jurorem Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą i szeregu innych wydarzeń folklorystycznych. Jej zainteresowania badawcze koncentrowały się wokół folkloru bieszczadzkiego.

 

PUBLIKACJE:

Z cyklu: Folklor muzyczny ziemi płockiej – Pieśni na „Puste noce”, „Notatki Płockie” 1958 nr 10 Informator Archiwum Fonograficznego im. Mariana Sobieskiego współpraca w przygotowaniu materiałów: A. Wągrodzki, Polska Akademia Nauk, Instytut Sztuki, Warszawa 1978

Instrumenty muzyczne w Bieszczadach, w: Instrumenty muzyczne w polskiej kulturze ludowej, red. L. Bielawski, P. Dahlig, A. Kopoczek, Instytut Sztuki PAN i Ludowy Instytut Muzyczny w Łodzi, Warszawa-Łódź 1990

 

BIBLIOGRAFIA:

U. Grzesińska, Akcja Zbierania Folkloru Muzycznego (1950-1954) w świetle zachowanej dokumentacji archiwalnej, praca magisterska napisana pod kierunkiem dr hab. P. Dahliga