mistrzowie

PRZEREMBSKI Zbigniew

etnomuzykolog; ur. 3 lutego 1952, Szczecin.

Absolwent Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego. W 1979 roku obronił pracę magisterską Preferencje muzyczne górali podhalańskich, promotor, napisaną pod kierunkiem prof. dr Anny Czekanowskiej. W latach 1979-80 był zatrudniony w Filharmonii Narodowej w Warszawie na stanowisku konsultanta programowego. Od 1981 roku pracuje w Zakładzie Muzykologii Instytutu Sztuki PAN (początkowo jako asystent, kolejno na stanowisku starszego asystenta, adiunkta, docenta i profesora nadzwyczajnego). W Instytucie Sztuki PAN przygotował rozprawę doktorską Style i formy melodyczne polskich pieśni ludowych (1991, promotor: prof. dr hab. Ludwik Bielawski) i habilitacyjną Dudy w dawnej Polsce (2006).

Od 2006 roku pracuje też na Uniwersytecie Wrocławskim, obecnie jako kierownik Zakładu Muzykologii Systematycznej w Katedrze Muzykologii. Specjalizuje się w badaniach polskiej i europejskiej muzyki ludowej oraz historii muzyki tradycyjnej, szczególnie interesuje się problematyką analizy, klasyfikacji i typologii, stylów i form, instrumentów muzycznych, praktyki wykonawczej. Jest autorem 5 książek i ponad 200 artykułów poświęconych tej tematyce. Uczestniczy w pracach zespołowych nad kolejnymi tomami serii Polska pieśń i muzyka ludowa. Źródła i materiały wydawanej przez Instytut Sztuki PAN (Kaszuby, Warmia i Mazury, Podlasie, Wielkopolska).

Jest członkiem Rady Naukowej Stowarzyszenia Twórców Ludowych, Sekcji Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich, International Council for Traditional Music (Canberra, Australia), International Biographical Centre w Cambridge (England) i American Biographical Institute w Raleigh (North Carolina, Stany Zjednoczone), a także jurorem licznych festiwali folklorystycznych.

 

PUBLIKACJE:

Książki:

Style i formy melodyczne polskich pieśni ludowych, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1994

Dudy. Dzieje instrumentu w kulturze staropolskiej, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2006

Dudy. Instrument mało znany polskim ludoznawcom, Instytut Sztuki PAN, Towarzystwo Naukowe Warszawskie, Warszawa 2007

 

Redakcje:

Bagpipes in Poland. Instrumenty muzyczne w tradycji ludowej i folkowej, praca zbiorowa pod red. Z. J. Przerembskiego, Biuro Promocji Zakopanego, Zakopane 2011

Instrumenty muzyczne w tradycji ludowej i folkowej, zbiór prac pod red. Z. J. Przerembskiego, Biuro Promocji Zakopanego, Zakopane 2011

 

Artykuły:

Z badań nad preferencjami muzycznymi górali podhalańskich, „Muzyka” 1981 nr 3-4, s. 85-112

Regionalne zróżnicowanie kulminacji melodycznej w polskich pieśniach ludowych, „Muzyka” 1986 nr 2, s. 33-43

Do interpretacji skali góralskiej, „Muzyka” 1987 nr 2, s. 39-54

Innovations dans la construction des cornemuses de Podhale, w: Studia instrumentorum musicae popularis, t. 9, red. E. Emsheimer, E. Stockmann, Stockholm: Musikmuseet 1989, s. 41-46

Innowacje w budowie dud żywieckich, w: Instrumenty muzyczne w polskiej kulturze ludowej, red. L. Bielawski, P. Dahlig, A. Kopoczek, Instytut Sztuki PAN, Ludowy Instytut Muzyczny, Warszawa-Łódź 1990

O niektórych archaicznych cechach śpiewów Górali podhalańskich, „Muzyka” 1989 nr 4, s. 31-49

Style i formy melodyczne polskich pieśni ludowych, „Muzyka” 1991 nr 1, s. 80-83

About the Religious Music Folklore,”Polish Art Studies” 1991 nr 13, s. 335-339

Regionalna zmienność wysokości śpiewu ludowego w Polsce, „Muzyka” 1993 nr 3-4, s. 89-102

Innowacje w budowie liry korbowej w Polsce, „Muzyka” 1993 nr 3-4, s. 89-102

Melodic form of Polish folk ballads. A comparative approach, w: Historische Volksmusikforschung, red. D. Stockmann, A. Erler, Edition Re, Göttingen 1994, s. 55-61

O metodzie badania melodyki w pieśniach ludowych. Struktura linii melodycznej jako kryterium analizy i klasyfikacji pieśni ludowych, w: V Conferentia Investigatorum Musicae Popularis Russiae Rubrae Regionumque Finitimarum. Materiały, red. B. Łukaniuk, Ministerstwo Kultury ta Mystectw Ukrajiny, Wyszczyj muzycznyj instytut im. M. Lysenka u Lwowi, Kafedra muzycznoji folkłorystyky, Naukowo-doslidna łaboratorija muzycznoji etnołogiji, Lwiwśka organizacija spiłki kompozytoriw Ukrajiny, Lwów 1994 s. 12-25

Problematyka struktury linii melodycznej w pieśniach narracyjnych, w: VI Conferentia Investigatorum Musicae Popularis Russiae Rubrae Regionumque Finitimarum. Materiały, red. B. Łukaniuk, Ministerstwo Kultury ta Mystectw Ukrajiny; Wyszczyj muzycznyj instytut im. M. Lysenka u Lwowi, Kafedra muzycznoji folkłorystyky, Naukowo-doslidna łaboratorija muzycznoji etnołogiji, Lwiwśka organizacija spiłki kompozytoriw Ukrajiny, Lwów 1995, s. 7-24

Kulminacja melodyczna a warstwy historycznego rozwoju pieśni ludowych, w: Oskar Kolberg. Prekursor antropologii kultury, red. L. Bielawski, K. Dadak-Kozicka, K. Lesień-Płachecka, Instytut Sztuki PAN, Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina, Warszawa 1995, s. 113-128

Dudy podhalańskie - budowa i cechy muzyczne (wybrane aspekty), w: VIII Conferentia Investigatorum Musicae Popularis Russiae Rubrae Regionumque Finitimarum. Materiały, red. B. Łukaniuk, Ministerstwo Kultury ta Mystectw Ukrajiny; Wyszczyj muzycznyj instytut im. M. Lysenka u Lwowi, Kafedra muzycznoji folkłorystyky, Naukowo-doslidna łaboratorija muzycznoji etnołogiji, Lwiwśka organizacija spiłki kompozytoriw Ukrajiny, Lwów 1997, s 24-34

Z dziejów praktyki lirniczej na ziemiach Rzeczypospolitej, „Muzyka” 1996 nr 3, s. 95-107

Bernard Garaj: Gajdy a gajdošská tradícia na Slovensku, „Muzyka” 1998 nr 3, s. 131-138

Sceny muzyczne na kaflach gotyckich i renesansowych w Polsce, „Muzyka” 1999 nr 2, s. 17-39

Siesieńki na Krupówkach – przemieszanie czy synteza tradycji?, w: Muzykologia u progu trzeciego tysiąclecia. Teoria i praktyka, Akademia Muzyczna im. F. Chopina, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2000, s. 136-154

The Melodic Form of Polish Folk Ballads, Trans. Transcultural Music Review. Revista transcultural de música 2000 nr 5

O dawnych dudziarzach Podhala, Duda i Kozieł, t. 5, red. J. Jaskulski, Muzeum Instrumentów Muzycznych, Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu, Stowarzyszenie Muzyków Ludowych w Zbąszyniu, Poznań-Zbąszyń 2001

Ludowa muzyka instrumentalna w Konińskiem, w: Folklor muzyczny z okolic Konina, red. K. Pydyński, z. 6, Centrum Kultury i Sztuki w Koninie, Rhytmos, Konin-Poznań 2001, s. 5-23

Dudziarz na Podhalu (1919-1939), Duda i Kozieł, t. 6, red. J. Jaskulski, Muzeum Instrumentów Muzycznych, Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu, Stowarzyszenie Muzyków Ludowych w Zbąszyniu, Poznań-Zbąszyń 2002

Do dziejów tańca zbójnickiego. Ćwiczenia toporkami realizacją postulatu unarodowienia gimnastyki w polskim ruchu sokolim na początku XX wieku, „Wychowanie Fizyczne i Sport” 2002 nr 3, s. 437-465

Katalog słowackich ballad, „Twórczość Ludowa” 2002 nr 3, s. 42-43

Muzyka w krakowskich uroczystościach grunwaldzkich 1910 roku, „Studia Historyczne” 2003 z. 2, s. 147-161

Visio macaronica” muzyki góralskiej, w: Europejski repertuar muzyczny na ziemiach Polski, red. E. Wojnowska, L. Bielawski, K. Dadak-Kozicka, Związek Kompozytorów Polskich, Biblioteka Narodowa, Warszawa 2003, s. 253-266

Concerning the Problems of Computer Analysis in Investigations of Melodics of Folk Songs, Musica Iagellonica 2004, vol. 3, s. 257-268

The multicultural nature of mountain-folk music in Poland, “Musicology Today” 2004 vol. 1, s. 116-130

Wystawy ludoznawcze jako źródło w badaniach kultury muzycznej, „Polski Rocznik Muzykologiczny” 2004 t. 3, s. 133-148

O najdawniejszych kolekcjach ludowych instrumentów muzycznych w Polsce, w: 30 lat Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu, Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych, Szydłowiec 2005, s. 41-54

O stylu gry i repertuarze polskich dudziarzy, „Polski Rocznik Muzykologiczny” 2005 t. 4, s. 145-165.

Ludowa kultura muzyczna - tradycja modyfikowana, „Muzyka” 2006 nr 1-2, s. 207-221

On the Playing Style and Repertory of Polish Bagpipe Players, “Musicology Today” 2006 vol. 3, s. 167-188

Charakterystyka instrumentów dudowych. Zarys problematyki,Polski Rocznik Muzykologiczny” 2006 t. 5, s. 201-220

Muzykalni zbójnicy, w: Mity i rzeczywistość zbójnictwa na pograniczu polsko-słowackim w historii, literaturze i kulturze, red. M. Madejowa, A. Mlekodaj, M. Rak, Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu, Nowy Targ 2007, s. 437-447

Przemiany we współczesnych zainteresowaniach folklorem – nurt retrospektywny, w: Rodzina, tradycja, regionalizm. Oświata i kultura na Podbeskidziu, t. 4, red. D. Czubala, M. Miczka- Pajestka, Bielsko Biała: Wydawnictwo Naukowe ATH, Bielsko-Biała 2007, s. 349-355

O źródłach, funkcjach i niedostatkach festiwali folklorystycznych w Polsce, w: Znaczenie i funkcje festiwali folklorystycznych we współczesnej kulturze, red. B. Lewandowska, S. Trebunia-Staszel, Biuro Promocji Zakopanego, Zakopane 2009, s. 38-46

The muzykant as a product of nature and of culture, “Interdisciplinary Studies in Musicology” 2009 t. 8 (Theme Issue: Music between nature and culture), s. 119-136

O sygnałowych funkcjach ludowych instrumentów muzycznych, w: Instrumentarium Muzyki Ludowej, Biuro Promocji Zakopanego, Zakopane 2010

Współczesna praktyka folklorystyczna: problemy funkcji, repertuaru, stylu wykonawczego, instrumentarium muzycznego, w: Przekaz tradycji ludowej we współczesnej kulturze, Biuro Promocji Zakopanego, Zakopane 2010

Problematyka transkrypcji muzyki ludowej w polskich badaniach etnomuzykologicznych, „Etnomuzyka” 2010 nr 6

Współczesna praktyka folklorystyczna: problemy funkcji, repertuaru, stylu wykonawczego, instrumentarium muzycznego, w: Przekaz tradycji ludowej we współczesnej kulturze, zbiór prac pod red. B. Lewandowskiej, S. Trebuni-Staszel, Biuro Promocji Zakopanego, Zakopane 2011, s. 12-21

O sygnałowych funkcjach ludowych instrumentów muzycznych, w: Instrumenty muzyczne w tradycji ludowej i folkowej, zbiór prac pod red. Z. J. Przerembskiego, Biuro Promocji Zakopanego, Zakopane 2011

Dźwiękiem w niepogodę, czyli o dawnych sposobach na burzę, gradobicie etc., Wieś Radomska” 2011 nr 9, s. 213-219

Wędrowni muzykanci na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, w: Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, pod red. J. Adamowskiego i K. Smyk, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2011

Okrężne u hrabiego Marchockiego – z najstarszych przekazów o udziale muzyki w obrzędach dożynkowych, „Polski Rocznik Muzykologiczny” 2011 t. 9, s. 77-91

Tematyka muzyczna w dekoracjach zamku malborskiego, „Studia Zamkowe” 2012 t. 4, s. 167-188.

Do typologii i historii instrumentów dudowych polskich Karpat, w: Szlakiem karpackich tradycji ludowych, red. B. Lewandowska, s. 11-27, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012