Kazimierz Meto 1922-2008

Józef Meto 1939-2001

Pochodzili z Gliny w woj. łódzkim. Podczas wojny Kazimierz trafił na roboty przymusowe do Niemiec, w wyniku ciężkiej pracy został inwalidą. Bracia Meto wywodzili się z Mazowsza Rawskiego, z okolic Rawy Mazowieckiej, Białej Rawskiej i Rzeczycy. Był to jedyny region w Polsce, w którym zachowały się mazurki, dawna forma taneczna, dzisiaj przeznaczona bardziej do słuchania niż do tańca. Kapela braci Metów była jedyną formacją grającą w dawnym, XIX-wiecznym stylu, stanowiącym trzon ich weselnego repertuaru. Kazimierz grał na skrzypcach, zaś Józef na tradycyjnych basach trzystrunowych.

Kazimierz Meto, Warszawa, Klub Remont 1995. Fot. Piotr Dahlig

Kazimierz Meto, utalentowany skrzypek, uczył się gry sam, najczęściej przysłuchując się mazowieckiej muzyce podczas wesel. Pierwsze skrzypce wykonał samodzielnie, wykorzystując deskę i drut telefoniczny. Stopniowo poznawał melodie weselne, mazurki, oberki, polki, które ozdabiał zgodnie z XIX-wiecznym stylem odziedziczonym po dawnych muzykantach. Był muzyczną indywidualnością, wspaniale improwizował, grał wariantowo, posiadał niezwykle rozległy repertuar. Jego gra porywała, miał własny, wyrazisty styl, grał z ogromną ekspresją i piękną, indywidualną ornamentacją. O grze skrzypków ludowych na Mazowszu pisał Oskar Kolberg „Skrzypek gra zwykle to, co się śpiewa, ozdabiając melodie wszelkimi środkami, jakich mu dostarcza talent i instrument pochłaniający duszę jego w sobie”. Tak właśnie grał Kazimierz Meto.

Basista, Józef Meto, jego młodszy brat, grał na basach trzystrunowych prezentując tradycyjny styl mazowieckiego basowania.

Do domu braci Metów, położonego w malowniczej wsi Glina nieopodal Rzeczycy, przyjeżdżali uczniowie, kontynuatorzy ich gry i muzyki – wychowankowie warszawskiego Domu Tańca, którzy obecnie na koncertach i do tańca grają mazurki swojego mistrza – Kazimierza Mety. Szczególnie wiele uwagi tej muzyce poświęcił Maciej Filipczuk z Poznania, który nagrał dwie płyty z mazurkami Metów: „Metamuzyka” (bardziej eksperymentalna) oraz „Mazurek vulgaris” (bardziej żródłowa).

Nagrania kapeli Metów (w liczbie ok. 200 utworów) znajdują się w zbiorach Polskiego Radia SA, w kolekcji artysty malarza profesora Andrzeja Bieńkowskiego. Kapela jest laureatką „Baszty” – głównej nagrody Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu (1983). Kapela brała udział w konkursie „Tradycyjne korzenie” podczas Festiwalu Muzycznego Polskiego Radia „Fryderyk Chopin – źródła i konteksty”.

Żródło: Muzeum Wsi Radomskiej

Dyskografia:

2014 - Muzyka Źródeł (Portrety) - Kapela Metów z Gliny, oprac. Maria Baliszewska, Anna Szewczuk-Czech, Polskie Radio RCKL

2007 - Mety grają!, Muzyka Odnaleziona

2001 - Muzyka Źródeł - Mazowsze II, Polskie Radio RCKL

1998 - Muzyka Źródeł - Mazowsze, Polskie Radio RCKL, oprac. Maria Baliszewska, Anna Borucka-Szotkowska

1996 - Pologne - instrumentes populaires, wyb. i oprac. Anna Czekanowska, Radio Ocora

Bibliografia:

2007 - Jacek Jackowski - Łowickie a Rawskie, Tow. Naukowe Warszawskie, IS PAN, IM UW

2007 - Andrzej Bieńkowski, Sprzedana muzyka, Czarne, s. 108

2001 - Jadwiga Romana Bobrowska, "Ka się podziały co piyknie śpiywały?" czyli z badań nad ludowymi śpiewakami i muzykantami, [w:] Muzykologia wobec przemian kultury i cywilizacji, red. L. Bielawski, K. Dadak-Kozicka, A. Leszczyńska, IS PAN

2001 - Andrzej Bieńkowski, Ostatni wiejscy muzykanci, Prószyński

1982 - Anna Szałaśna, Te skrzypce pamiętają czasy Chopina, [w:] XVI Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu - informator

Z płyty Mety grają, nagranie - Glina 1980; © Fundacja Muzyka Odnaleziona

Kapela Metów - Mazurek Jechały z górecki, nagranie - Glina 1976; „Muzyka źródeł” nr 1 – „Mazowsze”, ©℗ Polskie Radio SA / Instytut Muzyki i Tańca, Warszawa 1998

Kapela Metów i Helena Szczur - Mazurek z przyśpiewkami, nagranie - Glina 1976; „Muzyka źródeł” nr 1 – „Mazowsze”, ©℗ Polskie Radio SA / Instytut Muzyki i Tańca, Warszawa 1998